Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753
Santìssimo(-di-pichot)
Astrantia minor
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Petite Astrance, Petite Radiaire.
Descripcioun :La pichoto santìssimo, mens coumuno que sa cousino Astrantia major, trachis dins li pelouso roucaiouso, li roucas umide e li melounié de mountagno. Li brout (oumbello) fan pas mai que 2 cm de larg e li tros de fueio soun prim. Coumpara emé la santssimo que ié sèmblo proun.
Usanço :Fai partido dóu "faltrank" suisse que caup d'ùni flour de mountagno pèr sougna li counmoucioun (Dictionnaire de la santé et des maladies, Grimaud de Caud, 1835). Es couneigudo pèr èstre vulneràri.
Port : Erbo
Taio : 0,1 à 0,4 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Astrantia
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 2 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 1700 à 2800 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Pelouso
- Roucas
- Melouniero
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Astrantia minor L., 1753